Co zrobić, gdy dotknie nas ból kręgosłupa?
Ostatnie artykuły
Co zrobić, gdy dotknie nas ból kręgosłupa?
Bólu kręgosłupa doznaje coraz większa część populacji. W tym artykule chcielibyśmy odpowiedzieć na kluczowe pytania:
- co jest powodem bólu kręgosłupa?
- w jaki sposób można się przed nim przestrzec?
- w jaki sposób można sobie pomóc w trakcie bólu?
Na samym wstępie trzeba wyjaśnić, że mówiąc o bólu ,, kręgosłupa” mówimy o niespecyficznym występowaniu bólu, który pojawia się z dnia na dzień u osoby, która wcześniej nie borykała się z żadną poważną kontuzją zdiagnozowaną przez lekarza.
Na początek trochę liczb.
W metaanalizie z 2008 r. przeprowadzonej na podstawie 165 badań z 54 krajów wykazano, że ból kręgosłupa dotyczył 18.3% osób i po miesiącu, aż 30.8% z tej grupy doznało kolejnego bólu krzyża. W badaniach zostało pokazane, że ból pleców ,,głównie dotyczył osób w grupie wiekowej 35-68 lat, ale oczywiście i osób młodszych jak i starszych, jednak głównie w tej grupie wiekowej występował ból. Dobrze wiemy, że ból odcinka lędźwiowego kręgosłupa dotknie każdego przynajmniej raz w życiu. Należy zwrócić uwagę, jak ważny jest model bio-psycho-społeczny.
U większości pacjentów, z którymi pracujemy podczas bólu ostrego staramy się jak najbardziej poprawić możliwości jakości życia , żeby mogli chociaż trochę mniej odczuwać dolegliwości jakie ich dotykają. Jest to tylko mały kawałek tego co czeka taką osobę, żeby mogła być znowu sprawna i mogła dalej bez żadnych konsekwencji korzystać tak samo z życia jak przed kontuzją.
Co na ból kręgosłupa? Pacjent-Lekarz-Fizjoterapeuta
Współpraca na polu pacjent-lekarz-fizjoterapeuta jest bardzo istotna. Pacjent powinien być świadomy tego, że poza naszą pomocą musimy wejść w etap diagnostyki lekarskiej, żeby wykluczyć inne czynniki , a przede wszystkim wykluczyć czerwone flagi ( przeciwwskazanie do prowadzenia terapii manualnej i ruchowej), które mogą być ogromnym zagrożeniem dla naszego pacjenta, ale oczywiście i dla nas fizjoterapeutów, ponieważ to my podczas programowania terapii bierzemy odpowiedzialność za naszych PACJENTÓW!
Nie raz w pierwszym stadium konieczne jest zastosowanie farmakologii, aby w nawet najmniejszym stopniu pacjenci mogli podjąć próbę funkcjonowania. W fazie ostrej bólowej stosujemy bardzo łagodne techniki manualne poprzedzone wywiadem i badaniem fizykalnym, jeśli pacjent/pacjentka jest w stanie go wykonać. Musimy pamiętać, że samo zniesienie bólu i wyjście z fazy ostrej jest dopiero początkiem usprawniania. Dalszy ciąg terapii manualnej czy ruchowej jest następstwem koniecznym.
Podczas terapii manualnej wg. Koncepcji Maitland, którą posługuję się na co dzień, nie robimy nic innego jak stosujemy zaawansowane techniki manualnego badania i terapii wszystkich stawów obwodowych i kręgosłupa, demonstracji funkcjonalnej, testów różnicowych uwzględniając biomechanikę kręgosłupa oraz zastosowanie ruchów sprzężonych i kompresji.
Zielone światło do ćwiczeń otrzymują pacjenci, gdzie widać znaczną poprawę funkcji motorycznych. Ćwiczenia stabilizujące nie są same w sobie wystarczające, gdyż w życiu codziennym jesteśmy narażeni na więcej czynników i niespodziewanych sytuacji. Odpowiedni model postępowania terapeutycznego uwzględniający rolę pacjenta w ciągu dnia da nam odpowiedni efekt.
W dniu dzisiejszym musimy powiedzieć wprost, że ćwiczenia i ruch jest nieodłącznym elementem terapii. Dlatego tak ważna jest edukacja w tym zakresie osób, które tej praktyki nie mają. Dużym utrudnieniem w próbie powrotu do ćwiczeń jest strach pacjenta przed wykonaniem określonego ruchu, który wcześniej wywoływał ból. Tu pojawia się kolejny aspekt i nasza rola jako fizjoterapeutów, aby dana osoba była wprowadzona powoli i nie miała żadnych obaw w przyszłości przed konkretnym ruchem.
Ćwiczenia stabilizujące jak dobrze wiemy powinny być wykonywane w dociążeniu. Rozróżniamy tutaj kontrolę nerwowo-mięśniową, czyli przysłowie ćwiczenia na równowagę i użycie konkretnych metod z ciężarem, aby wpłynąć na naszą stabilizację.
Dziękujemy za uwagę!
Autorzy artykułu:
mgr Kamil Kajak - fizjoterapeuta pediatryczny
mgr Patryk Nowak - fizjoterapeuta ortopedyczny
Bibliografia:
https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2019/1201/p697.html
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8630919/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27745712/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31790184/